kutubhona

Улардаги гуноҳ эса шундан иборат эдики, ичиб олган одам ёмон, фаҳш ишларни қиларди. Қиморда эса бошқанинг мулки ноҳақ йўл билан олинарди. Бу нарса адоватни, нафратни келтириб чиқарарди.
Воҳидий айтади: Бу оят Умар ибн Хаттоб, Муоз ибн Жабал ва бир неча ансорийлар ҳақида нозил бўлган.Улар Пайғамбар с.а.в.нинг олдиларига келишиб шундай дейишган: Бизга ароқ ва қимор ҳақида фатво беринг. Бу икки нарса ақлни кетказади, мол-давлатдан жудо қилади. Шунда Аллоҳ Таоло мана шу оятни нозил қилган.1

Хомр сўзи ёпиш, беркитиш маъносини англатувчи сўздир. Аёлнинг юзини ёпиш ҳақидаги гапда ҳам шу сўз қўлланади. Идишларингни ёпиб қўйинглар, дейилганда ҳам шу сўз ишлатилган. Демак, хомр – ароқ ақлни ёпиб, беркитиб қўяди.

Майсир сўзи мавъид сўзи каби масдардир. Аслида бу сўз осонлик, енгиллик маъноларини англатади. Демак, қимор осонгина, енгил йўл билан бировнинг мулкига эга бўлиб олмоқдир.

2. Хомр сўзи ҳар бир маст қилувчи нарсага нисбатан қўлланаверади.

«كُلُّ خَمْرٍ مُسْكِرٌ»
«ҳар бир маст қилувчи нарса ароқдир».2 Ўша пайтдаги арабларга ўхшаб узум, хурмо, арпа, буғдой, донлардан қилинадими, бошқа йўллар билан қилинадими, маст қиладиган ҳар қандай ичимлик ҳаромдир. Бу ҳадисдан шундай маъно чиқади.

Шунинг учун бугунги кундаги коняк каби спиртли ичимликлар ҳам ароқ ҳисобланади ва уларга ҳам ароқ хусусидаги ҳукмлар тўғри келади.

يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا
Ароқ бу оят билан ҳаром қилинмади. У Моида сурасидаги мана бу оят билан ҳаром қилинди:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ * إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ

– „Эй мўминлар, ароқ (маcт қиладиган ичкилик ичиш), қимор (ўйнаш), бутлар (яъни уларга сиғиниш) ва чўплар (яъни чўплар билан фолбинлик қилиш) шайтон амалидан бўлган ҳаром ишдир. Бас, нажот топишингиз учун уларнинг ҳар биридан узоқ бўлингиз! Ичкилик, қимор сабабли шайтон ўрталарингизга буғзу

(1) Тафсири Байзовий: 1/235.

(2) Муслим: 3733, 3735. Термизий: 1784. Насоий: 5488. Ибн Можа: 3381. Аҳмад: 2/31, 29.